महाराष्ट्र सरकारने वृद्ध नागरिकांच्या कल्याणासाठी श्रवण बाळ सेवा राज्य निवृत्तीवेतन योजना २०२५ सुरू केली आहे. ही योजना विशेषतः ६५ वर्षांपेक्षा जास्त वयाच्या नागरिकांसाठी आहे, ज्यांना नियमित उत्पन्नाचा स्रोत नाही आणि जे आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल आहेत.

श्रवण बाळ सेवा योजना अंतर्गत सध्या ₹१,५०० ते ₹२,५०० दरमहा आर्थिक सहाय्य दिले जाते. ही महाराष्ट्र सरकारची वृद्ध पेन्शन योजना असून ती राज्यातील सर्व जिल्ह्यांमध्ये लागू आहे.
श्रवण बाळ सेवा योजनेचे उद्देश आणि महत्त्व
श्रवण बाळ पेन्शन योजना चे मुख्य उद्देश खालीलप्रमाणे आहेत:
- वृद्ध नागरिकांना आर्थिक सुरक्षितता पुरवणे
- दैनंदिन जीवनाचा खर्च भागविण्यास मदत करणे
- आरोग्य सेवा आणि औषधोपचारावरील खर्चासाठी सहाय्य
- सन्मानपूर्ण जीवन जगण्यासाठी आधार निर्माण करणे
- समाजातील दुर्बल घटकांना सामाजिक सुरक्षा पुरवणे
ही महाराष्ट्र श्रवण बाळ योजना केवळ आर्थिक मदतच नाही तर वृद्ध नागरिकांना सामाजिक न्याय आणि समानतेचा हक्क देण्याचा एक प्रयत्न आहे. सरकारच्या या वृद्ध निवृत्तीवेतन योजना मुळे हजारो नागरिकांना मदत मिळत आहे.
श्रवण बाळ सेवा योजना २०२५ साठी पात्रता निकष
श्रवण बाळ योजना पात्रता साठी खालील अटी पूर्ण करणे आवश्यक आहे:
- वय: अर्जदाराचे वय ६५ वर्षे किंवा त्यापेक्षा जास्त असावे
- रहिवास: अर्जदार महाराष्ट्र राज्याचा कायम रहिवासी असावा
- उत्पन्न: अर्जदाराचे वार्षिक उत्पन्न शासनाने निर्धारित केलेल्या मर्यादेपेक्षा कमी असावे
- इतर योजना: अर्जदार कोणत्याही इतर निवृत्तीवेतन किंवा पेन्शन योजनेचा लाभ घेत नसावा
- आधार कार्ड: अर्जदाराकडे वैध आधार कार्ड असावे
नवीन जीएसटी दर २०२५ | टीव्ही, एसी, फ्रिजवर करसवलत | GST 2.0 सुधारणा माहिती
श्रवण बाळ सेवा योजना अंतर्गत मिळणारी आर्थिक मदत
महाराष्ट्र वृद्ध पेन्शन योजना अंतर्गत विविध जिल्ह्यांनुसार वेगवेगळी रक्कम दिली जाते:
जिल्हा प्रकार | मासिक रक्कम | टिपा |
---|---|---|
नागपूर जिल्हा | ₹१,५०० | सध्या चालू रक्कम |
नाशिक जिल्हा | ₹६०० | जुन्या दरानुसार |
मुंबई उपनगरे | ₹१,८०० | महानगर क्षेत्र |
इतर जिल्हे | ₹१,००० ते ₹१,५०० | जिल्हानुसार बदल |
प्रस्तावित नवीन | ₹२,५०० | २०२५ साठी प्रस्तावित |
श्रवण बाळ योजना ऑनलाइन अर्ज प्रक्रिया: Step-by-Step मार्गदर्शन

MahaDBT श्रवण बाळ योजना अर्ज करण्यासाठी खालील चरणांचे अनुसरण करा:
१. अधिकृत वेबसाइट विजिट करा:
- Mahadbt या संकेतस्थळावर जा
- Citizen Login वर क्लिक करा
२. नवीन नोंदणी करा:
- आधार कार्ड नंबर वापरून नोंदणी करा
- मोबाइल नंबर आणि ईमेल आयडी सत्यापित करा
३. योजना निवडा:
- Available Schemes मधून ‘श्रवण बाळ सेवा राज्य निवृत्तीवेतन योजना’ निवडा
- योजनेचा संपूर्ण तपशील वाचा
४. ऑनलाइन फॉर्म भरा:
- वैयक्तिक माहिती (नाव, पत्ता, वय)
- कुटुंबाचे तपशील
- उत्पन्नाची माहिती
- बँक खाते तपशील
५. दस्तऐवज अपलोड करा:
- सर्व आवश्यक कागदपत्रे स्कॅन करून अपलोड करा
- फाइल्सचा आकार आणि फॉरमॅट तपासा
६. अर्ज सबमिट करा:
- सर्व माहिती तपासून घ्या
- अर्ज सबमिट करून अॅक्नॉलेजमेंट स्लिप डाउनलोड करा

श्रवण बाळ योजना साठी आवश्यक कागदपत्रांची यादी
श्रवण बाळ सेवा योजना दस्तऐवज म्हणून खालील कागदपत्रे आवश्यक आहेत:
- वय प्रमाणपत्र: जन्म दाखला किंवा शाळा सोडल्याचा दाखला
- ओळख पत्र: आधार कार्ड (अनिवार्य)
- रहिवास प्रमाणपत्र: महाराष्ट्राचा रहिवास दाखला
- उत्पन्न प्रमाणपत्र: तहसीलदार किंवा सक्षम अधिकाऱ्याकडून मिळालेले
- बँक पासबुक: सध्याचे बँक खाते तपशील
- फोटो: अलीकडील पासपोर्ट आकार फोटो
- BPL कार्ड: गरिबी रेषेखालील कुटुंब असल्यास
श्रवण बाळ पेन्शन योजना चे फायदे
महाराष्ट्र सरकारच्या वृद्ध पेन्शन योजना चे प्रमुख फायदे:
- मासिक आर्थिक सहाय्य: नियमित मासिक उत्पन्न
- थेट बँक हस्तांतरण: पैसे थेट बँक खात्यात
- आरोग्य सहाय्य: वैद्यकीय खर्चासाठी अतिरिक्त मदत
- सामाजिक सुरक्षा: सामाजिक सुरक्षिततेची भावना
- सन्मानपूर्ण जीवन: स्वावलंबी आणि सन्मानपूर्ण जीवन
श्रवण बाळ सेवा योजना २०२५ मधील नवीन सुधारणा
२०२५ सालासाठी श्रवण बाळ योजना मध्ये खालील महत्त्वाचे बदल सुचविण्यात आले आहेत:
- वाढीव रक्कम: मासिक रक्कम ₹२,५०० पर्यंत वाढवणे
- सुलभ प्रक्रिया: ऑनलाइन अर्ज प्रक्रिया आणखी सोपी करणे
- वेगवान मंजुरी: अर्जाची प्रक्रिया वेगवान करणे
- पारदर्शकता: लाभार्थी निवडीत पारदर्शकता
- चौकशी सुविधा: ऑनलाइन अर्ज स्थिती तपासण्याची सुविधा
श्रवण बाळ योजना अर्जासाठी महत्त्वाच्या सूचना
- कागदपत्रे तयार ठेवा: सर्व कागदपत्रे आधीच तयार ठेवा
- माहिती तपासा: अर्ज भरताना सर्व माहिती अचूक असल्याची खात्री करा
- अॅक्नॉलेजमेंट जपून ठेवा: अर्ज सबमिट झाल्यानंतर मिळणारी अॅक्नॉलेजमेंट स्लिप जपून ठेवा
- अर्ज स्थिती तपासा: नियमितपणे अर्जाची स्थिती ऑनलाइन तपासत रहा
- अधिकृत संकेतस्थळ वापरा: फक्त अधिकृत MahaDBT संकेतस्थळ वापरा
वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न (FAQs)
प्रश्न १: श्रवण बाळ योजना साठी किमान वय किती?
उत्तर: किमान ६५ वर्षे वय असणे आवश्यक आहे.
प्रश्न २: अर्ज कोणत्या संकेतस्थळावर करावा?
उत्तर: केवळ अधिकृत MahaDBT पोर्टलवर अर्ज करावा.
प्रश्न ३: उत्पन्न मर्यादा किती आहे?
उत्तर: शासनाने निश्चित केलेली उत्पन्न मर्यादा असते.
प्रश्न ४: लाभ कोणत्या पद्धतीने मिळतात?
उत्तर: थेट बँक हस्तांतरण (DBT) पद्धतीने.
प्रश्न ५: अर्ज नोंदणी क्रमांक हरवल्यास काय करावे?
उत्तर: तहसील कार्यालयात संपर्क करावा.
Conclusion
श्रवण बाळ सेवा राज्य निवृत्तीवेतन योजना २०२५ ही महाराष्ट्रातील वृद्ध नागरिकांसाठी एक महत्त्वाची आर्थिक सहाय्य योजना आहे. ही महाराष्ट्र सरकारची वृद्धांसाठी योजना असून याद्वारे ज्येष्ठ नागरिकांना मासिक आर्थिक मदत मिळते. श्रवण बाळ सेवा योजना साठी पात्र असलेल्या सर्व नागरिकांनी अर्ज करून या योजनेचा लाभ घ्यावा. श्रवण बाळ योजना ऑनलाइन फॉर्म भरून आपण सहजासहजी योजनेचा लाभ घेऊ शकता. वृद्ध नागरिकांचे कल्याण हे समाजाचे कर्तव्य आहे आणि ही योजना त्याच दिशेने एक पाऊल आहे.